მმართველობითი აღრიცხვა

ნებისმიერი საქმიანობა, რომლის მიხედვითაც დანახარჯები განცალკევებულად გაიანგარიშება არუს

პროდუქციის და მომსახურეობის ისეთი უმცირეს რაოდენობრივ ერთეულს, რომლის მიხედვით დანახარჯების აღრიცხვა და დადგენა შესაძლებელია და მიზანშეწონილი, ეწოდება:

საწარმოს განყოფილება, ფუნქცია ან მოწყობილობა, რომლის საქმიანობა დაკავშირებულია მხოლოდ ხარჯების გაწევასთან და მისი მენეჯერის მუშაობა ფასდება დანახარჯების ბიუჯეტის დაცვით, არის

ისეთ დანახარჯებს, რომლებიც რესურსების მომარაგება–შესყიდვაზე იქნა გაწეული, ეწოდება:

ისეთ დანახარჯებს, რომლებიც პროდუქციის დამზადებაზე დაიხარჯა, მზა პროდუქციაში "განივთდა" და მეორედ წარმოებაში ვეღარ შევა, ეწოდება:

აღრიცხვის სტანდარტების განმარტებით, საწარმოს ეკონომიკური სარგებლის შემცირებას საანგარიშგებო პერიოდის განმავლობაში აქტივების საწარმოდან გასვლის ან ვალდებულებების ზრდის საფუძველზე, რაც გამოიხატება საწარმოს საკუთარი კაპიტალის შემცირებით, რომელიც დაკავშირებული არაა მესაკუთრეთათვის კაპიტალის განაწილებასთან, ეწოდება:

საქმიანობის სფეროების მიხედვით ხარჯები იყოფა:

დანახარჯებს, რომლების საწარმოთა ძირითადი ანუ მაპროფილებელ საქმიანობაზე იხარჯება, ეწოდება:

ისეთ დანახარჯებს, რომლებიც მოცემული საწარმოსათვის დამხმარე ხასიათის საქმიანობაზე გაიწევა ეწოდება:

ისეთ ხარჯებს, რომლებიც გამოწვეული იყო ჩვეულებრივი საქმიანობისაგან განსხვავებული სამეურნეო მოვლენებისა და ოპერაციებისაგან, რომლებიც რეგურალურად არ ხდებიან და შემთხვევითი ხასიათისაა, ეწოდება:

ისეთ ხარჯებს, რომლებიც პროდუქციის დამზადების ან მომსახურების გაწევის პროცესში უშუალოდ მონაწილეობენ, ეწოდება:

იმ ნედლეულისა და მასალის ხარჯი რომელიც უშუალოდ პროდუქციის დამზადებაზე იხარჯება, მიეკუთვნება:

წამოების მართვისა და მომსახურების ხარჯებს ეწოდება:

ზედნადები ხარჯები იყოფა:

ისეთ ხარჯებს, რომლებიც იხარჯება უშუალოდ პროდუქციის დამზადების პროცესის მომსახურებასა და მართვაზე, ეწოდება:

საწარმოს საერთო მმართველობით ხარჯებს ეწოდება:

თვითღირებულებაში შემავალი ხარჯებია:

თვითღირებულებაში შემავალ ხარჯებს არ მიეკუთვნება:

ხარჯებს რომლებიც არ შიტანება პროდუქციის თვითღირებულებაში ეწოდება:

ხარჯებს, რომლებიც არ შეიტანება პროდუქციის თვითღირებულებაში, მიეკუთვნება:

ხარჯებს, რომლებიც გაწევის მომენტიდანვე ცნობილია რომელის სახის პროდუქციის ან მომსახურების თვითღირებულებას მიეკუთვნოს, ეწოდება

პირდაპირი დანახარჯებია:

დახარჯებს, რომლების ერთდროულად რამდენიმე სახის პროდუქციაზე იხარჯება, ამიტომ გაწევის მომენტში ცნობილი არაა რომელი სახის პროდუქციის თვითღირებულებას მიეკუთვნოს და მხოლოდ განაწილების გზით შეიტანება პროდუქციის თვითღირებულებაში, ეწოდება:

საწარმოო ზედნადებ ხარჯებში შედის:

დანახარჯების რეაგირებას წარმოების მოცულობის ცვლილებაზე, ეწოდება:

დანახარჯებს, რომლებიც წარმოების მოცულობის ცვლილების პირდაპირ პროპორციულად იცვლებიან, ეწოდება

დანახარჯებს, რომლებიც პროდუქტის წარმოების მოცულობის ცვლილებისთან ერთად არ იცვლებიან, ეწოდება

ისეთ ხარჯებს რომლებიც მუდმივ და ცვლად ხარჯებს შეიცავენ ეწოდება:

ისეთ დანახარჯებს რომლებიც მუდმივი რჩებიან წარმოების ერთ დიაპაზონში, შემდეგ ნახტომისებურად იცვლებიან ახალ დიაპაზონში და მუდმივი რჩება სანამ წარმოების მოცულობა კვლავ მნიშვნელოვნად არ შეიცვლება, ეწოდება:

ხარჯებს რომლებიც იცვლება გადაწყვეტილების მიღების შედეგად, ეწოდება:

ხარჯებს რომლებიც არ იცვლება გადაწყვეტილების მიღების შედეგად, ეწოდება:

დანახარჯებს, რომლებიც საქმიანობის შეცვლის შემდეგ აღარ იარსებებს ეწოდება:

გადაწყვეტილების მიღების დროს გაითვალისწინება:

დანახარჯებს, რომლებიც გადაწყვეტილების მიუხედავად მაინც იარსებებს ეწოდება:

ხარჯებს რომლებიც კონტროლდება მოცემული განყოფილების მენეჯერის მიერ მოცემულ დროში, ეწოდება:

ხარჯებს რომლებიც არ წარმოადგენს მოცემული განყოფილების კონტროლის სფეროს და ამიტომ არ რეგულირდება მის მიერ, ეწოდება:

ხარჯებს, რომლებიც შეიტანება მიმდინარე პერიოდში გამოშვებული პროდუქციის თვითღირებულებაში ან ჩამოიწერება მოგება–ზარალის ანგარიშიდან ეწოდება:

ხარჯებს რომლებიც მიმდინარე პერიოდშია გაწეული მაგრამ მომავალში გამოშვებული პროდუქციის თვითღირებულებას მიეკუთვნება ან მომავალი პერიოდის მოგებიდან ჩამოიწერება ეწოდება

საქმიანობის დანახარჯების ყველაზე მაღალი და ყველაზე დაბალი დონეების შედარებით და მათ შორის არსებული განსხვავებების გაანალიზებით, მუდმივი და ცვლადი ხარჯების განსაზღვრას ეწოდება:

მინი–მაქსის მეთოდით ხარჯების განსაზღვრისას საჭიროა:

პროდუქციის გამოშვების იმ რაოდენობას რომლის დროსაც რეალიზაციიდან მიღებული ამონაგები მთლიანი დანახარჯების ტოლია, ეწოდევა:

მოგება ეს არის:

ზღვრული მოგება ეს არის:

წონასწორობის წერტილში ერთმანეთის ტოლია:

წონასწორობის წერტილი გამოითვლება შემდეგი თანაფარდობით:

პროდუქციის რაოდენობა სასურველი მოგების მისაღებად (პ.ს.მ.მ.) გამოითვლება შემდეგნაირად:

ზღვრულ მოგებასა და მუდმივ ხარჯებს შორის სხვაობას ეწოდება:

როცა რეალიზაციიდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლები ყველა პროდუქტის მიხედვით გადააჭარბებს წონასწორობის წერტილს რეალიზაციის მოცულობაში, დაიწყება:

გეგმური ამონაგებსი მოცულობასა და წაუგებლობის მოცულობას შორის სხვაობას ეწოდება

ნედლეულს, რომლის რაოდენობა შემოსაზღვრულია და მისი ნაკლებობა ზღუდავს პროდუქციის წარმოებას, ეწოდება

შეზღუდული რესურსების განხილვისას მხედველობაში არ მიიღება:

როცა წარმოება კონცენტრირებულია იმ საქონლის წარმოებაზე, საიდანაც შეზღუდული რესურსების ერთეულზე უდიდესი ზღვრული მოგება მიიღება, მაშინ მთლიანი მოგება:

პროდუქტის (მომსახურების) წარმოებაზე გაწეული მატერიალური, შრომითი და ფინანსური დანახარჯების ჯამი ფილად ფორმაში არის:

პროდუქციის თვითღირებულებაში შედის:

თვითღირებულების სწორი ფორმაა:

გარეთ გამოსაქვეყნებელ მოგება–ზარალის გაანგარიშების ფორმაში საწარმოები გამოიყენებენ

პერიოდს პროდუქციის წარმოების დაწყებიდან მის შეწყვეტამდე ეწოდება:

პროდუქტის გამოკვლევასა და განვითარებაზე, დიზაინსა და საწარმოს აღჭურვილობა–ნაგებობებზე დანახარჯებს ადგილი აქვს სასიცოხცლო ციკლის:

ბაზარზე პროდუქტის აღიარება, რეალიზაციის მოცულობის ზრდა და თვითღირებულების კლება ხდება პროდუქტის სასიცოცხლო ციკლის

როცა ბაზარი შეივსება და გაყიდვების ზრდის ტემპი იკლებს პროდუქტი გადადის:

როცა ბაზარზე მცირდება გაყიდვების მოცულობა, ეცემა მოთხოვნა, გამოდის ახალი და ალტერნატიული სახეობა საქონლისა, პროდუქტი გადადის:

კვლევის, განვითარების, დიზაინის, წარმოების გამართვის, კლიენტთა მომსახურების და მარკეტინგის ხარჯები განიხილება, როგორც:

პროდუქციის თვითღირებულება შეიძლება იყოს:

კომპიუტირიზებულ ან ხელით დამუშავებულ მონაცემთა ბაზას, რომელიც ხელს უწყობს დანახარჯების ზუსტ, აკურატულ გაანგარიშებას პროდუქციის შემადგენელი ნაწილების აწყობის, საწარმოო პროცესების და სხვა მრავალი კომბინაციისათვის, ეწოდება:

პროდუქციის სრული თვითღირებულებისა და ფასნამატის ჯამი წარმოადგენს:

მოგება რეალიზაციიდან / პროდუქციის თვითღირებულებაზე * 100%, ეს არის

მოგება რეალიზაციიდან / ამონაგები რეალიზაციიდან * 100%, ეს არის

პროდუქტს, რომელმაც გაიარა დამზადების ყველა სტადია, მიღებულია ტექნიკური კონტროლის მიერ და ჩაბარდა საწყობს ან მიეწოდა მომხმარებელს, ეწოდება:

პროდუქციას, რომელის პერიოდის ბოლოსთვის დამზადების ამა თუ იმ ეტაპზე იმყოფება ეწოდება:

პროდუქციის ერთეულის თვითღირებულებაზე ცალკეული სახის დანახარჯების თავმოყრის წესების ერთობლიობას ეწოდება:

ისეთი სახის მასალებს, რომლებიც გადამუშავდებიან მზა პროდუქტად,ანუ წარმოადგენენ მზა პროდუქციის სუბსტანციას, მის ნივთიერ საფუძველს, ეწოდება:

მასალებს, რომლებიც წარმოების მომსახურეობაზე და საწარმოო მოწყობილობების შეკეთებაზე გამოიყენება, ეწოდება:

დამხმარე მასალები მიეკუთვნება:

მასალები ერთეულების ლოგიკურ ჯგუფებად დახარისხება მათი ხასიათის ან დანიშნულების გათვალისწინებით, ეწოდება:

მასალების შესყიდვის მოთხოვნის დოკუმენტს ეწოდება:

შეკვეთას შესყიდვაზე აფორმებს:

მომწოდებლისაგან მიღებულ დოკუმენტს მასალების მახასიათებლების შესახებ, რომელიც თან ახლავს ტვირთს, სადაც მომწოდებელი მიუთითებს მასალის დასახელებას, რაოდენობას, ფასს, დამატებული ღირებულების გადასახადს (დღგ), სატრანსპორტო ორგანიზაციის მომსახურების ხარჯებს, ეწოდება:

მასალების ეფექტურად დაგეგმვის მიზნით მენეჯერები უნდა ცდილობდნენ:

საწყობის ტიპს, სადაც არის ერთი ძირითადი საწყობი, საიდანაც ყველა განყოფილებაში გადაიტანება მასალები:

საწყობის ტიპს, სადაც ძვირადღირებული მასალები შეინახება ცენტრალურ საწყობში, ხოლო დანარჩენი, სწრაფად მბრუნავი მასალები განაწილებულია პატარა საკუჭნაოებში, ეწოდება:

დეცენტრალიზებული სისტემის საწყობის უპირატესობებია:

დეცენტრალიზებული სისტემის საწყობის უარყოფითი მხარეებია:

მასალების ყოველი შემოსვლის დროს საშუალო შეწონილი ღირებულება გამოითვლება შემდეგი ფორმულით:

მასალების შეფასების კონცეფციას რომლის მიხედვითაც პირველად შეძენილი მასალები პირველად დაიხარჯება, ეწოდება მეთოდი:

მასალების შეფასების კონცეფციას რომლის მიხედვითაც ბოლოს შეძენილი მასალები პირველად დაიხარჯება, ეწოდება მეთოდი

მასალების შეფასების კონცეფციას, რომელიც მოითხოვს საწყობიდან გაცემული მასალები შეფასდეს მომავალში შესაძენი მასალების მოსალოდნელი ფასებით, ეწოდება მეთოდი

მასალების შეფასების კონცეფციას რომლის მიხედვითაც მასალები შეფასდება წინასწარ დადგენილი ნორმატიული ღირებულებით, ეწოდება:

წლიური მოთხოვნა / 1 შეკვეთის მოცულობა, ამ ფორმულით გაიანგარიშება:

1 შეკვეთის შესრულების ხარჯი * შეკვეთების რიცხვი წელიწადში, ამ ფორმულით გამოითვლება

საშუალო მარაგი * მარაგის ერთეულის საშუალო წლიური ხარჯი, ამ ფორმულით გაიანგარიშება:

საშუალო მარაგი არის:

შეკვეთის წერტილი გამოითვლება ფორმულით:

აუცილებელი მინიმალური მარაგი გამოითვლება ფორმულით:

მასალების საშუალო დღიური მოხმარება გამოითვლება ფორმულით:

მიწოდების დღეთა რიცხვი გაიანგარიშება შემდეგნაირად:

მარაგების დონეების შემოწმება-შეფასებას ფიქსირებული ინტერვალით ეწოდება მარაგების :

უწყვეტი ინვენტარიზაციით მარაგების რეგულარულად შემოწმებას ეწოდება:

მარაგების კონტროლის სისტემა "ზუსტად დროში" რომ ამოქმედდეს საჭიაროა:

თუ წარმოების ნარჩენებს არანაირი ღირებულება არ გააჩნიათ, მაშინ:

მარაგების დონეების შემოწმება-შეფასებას ფიქსირებული ინტერვალით ეწოდება მარაგების:

ზედნადები ხარჯები იყოფა:

ხარჯებს რომლებიც იცვლება გადაწყვეტილების მიღების შედეგად, ეწოდება: